Bà Rịa-Vũng Tàu: Cưỡng chế thu hồi đất dự án “ma”?

Điều đáng nói, dự án trên chưa có phương án bồi thường giải phóng mặt bằng, bố trí tái định cư cũng như khu đất giải tỏa sai vị trí được duyệt.

Nguy cơ “đứng đường” đón tết

Tháng 5/2010, UBND TP Vũng Tàu ra Thông báo 119 thu hồi 8.589m2 đất để thực hiện dự án khu tái định cư TTVHTT Bàu Trũng có quy mô 5 tầng với 90 căn hộ tại đường Bình Giã, phường 9, TP Vũng Tàu. Thông báo yêu cầu các đơn vị thừa hành thực hiện đo đạc, kiểm kê, bồi thường giải phóng mặt bằng, hỗ trợ và tái định cư ngay trong năm 2010.

Khu đất này vốn thuộc đồng sở hữu của khoảng 20 hộ dân, trong đó có 7 hộ đứng tên đại diện về mặt pháp lý. Cho đến nay dự án vẫn dậm chân tại chỗ, song những ngày gần đây chính quyền địa phương đã thực hiện lệnh cưỡng chế khiến hàng chục hộ dân có nguy cơ rơi vào cảnh “màn trời chiếu đất”.

Nhiều năm nay, chính quyền địa phương không cấp phép xây dựng nhà cho người dân vì cho rằng gây nguy hiểm an toàn bay phục vụ hoạt động thăm dò và khai thác dầu khí. Tuy nhiên, chính tại khu đất này lại cho xây dựng chung cư 5 tầng.

Tìm hiểu thực tế tại hộ bà Nguyễn Thị Ái nằm trong diện giải tỏa của dự án, chúng tôi được biết khu đất hơn 3.200m2 của gia đình bà Ái sử dụng ổn định từ năm 1983 và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đóng thuế cho Nhà nước.

Cho đến khi người dân xôn xao đất ở đây bị thu hồi để làm dự án trên, bà Ái vẫn không nhận được thông báo nào từ cơ quan chức năng. “Gia đình tôi đang chuẩn bị tu sửa nhà cửa khang trang để đón tết thì nhận được yêu cầu giao nhà, đất để thực hiện dự án Tái định cư TTVHTT Bàu Trũng của chính quyền phường 9.

Một việc hệ trọng như vậy mà tôi không được thông báo trước nên gia đình tôi không đồng ý. Phường đã huy động lực lượng cưỡng chế. Con gái tôi là Nguyễn Hồng Lan đã liều mình nằm dưới gầm xe cẩu nên họ phải ngưng lại” - bà Ái ngậm ngùi nói.

Trong khi đó, vợ chồng anh Phạm Văn Tòng và đứa con đang phải lang thang kiếm nhà trọ vì bị cưỡng chế ra khỏi nhà từ nhiều ngày nay.

Anh Tòng bức xúc: “Mặc dù 652m2 sử dụng ổn định nhiều năm và được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhưng khi bị thu hồi đất, gia đình tôi chưa nhận được bất kỳ số tiền bồi thường và hỗ trợ nào. Pháp luật quy định khi tiến hành thu hồi đất đang sử dụng hợp pháp phải có chính sách tái định cư cho dân, thế nhưng trong quyết định thu hồi đất không đề cập đến quyền lợi chính đáng này.

Khoảng giữa năm 2011, UBND TP Vũng Tàu ra quyết định thu hồi đất thực hiện dự án nhưng chỉ đền bù 158.000 đồng/m2, công trình nhà gắn liền với đất không được bồi thường. Khi người dân đề nghị ban bồi thường giải phóng mặt bằng cho biết phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư… chỉ nhận được những cái lắc đầu”.

Các hộ dân tại đây cũng cho biết trong suốt thời gian từ khi ra quyết định đến khi tổ chức cưỡng chế, chính quyền địa phương chỉ đến thông báo giá đền bù đúng một lần.

Hầu hết người dân không đồng ý với giá đền bù, gửi nhiều đơn khiếu nại lên các cơ quan chức năng cấp TP và tỉnh. Nhưng khi người dân chưa nhận được hồi âm, chính quyền phường 9 đã thực hiện lệnh cưỡng chế ngay những ngày cận tết này.

Sai từ A tới Z

Theo điều tra của ĐTTC, sau 4 năm cấp phép cho Công ty TNHH Good Choice USA-VN, dự án TTVHTT Bàu Trũng - tức dự án “mẹ” có tổng vốn đầu tư 1,3 tỷ USD với quy mô 130ha. Do chủ đầu tư không đủ năng lực nên tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã thu hồi giấy phép vào tháng 8/2009.

Như vậy, dự án “mẹ” đã bị khai tử, nhưng TP Vũng Tàu vẫn tiến hành việc thu hồi đất tại phường 9 để thực hiện dự án “con” là công trình tái định cư?

Đây chính là mấu chốt vấn đề, cho thấy sự thiếu minh bạch khi thực hiện thu hồi đất của người dân. Vậy có hay không việc TP Vũng Tàu đang thu hồi đất cho một dự án “ma”?

Trao đổi với ĐTTC, ông Đặng Như Đạt, Phó Trưởng phòng quản lý đô thị TP Vũng Tàu, khẳng định: “Dự án TTVHTT Bàu Trũng sau khi cấp phép, chúng tôi đã 3 lần đăng báo tìm chủ đầu tư dự án này, nhưng nhà đầu tư đã bỏ trốn. Hiện tỉnh  Bà Rịa - Vũng Tàu đã ra quyết định hủy bỏ dự án, song về quy hoạch vẫn giữ nguyên để tìm nhà đầu tư có năng lực hơn thực hiện.

Về nguyên tắc dự án chung cư (phường 9) dùng để tái định cư cho người dân bị thu hồi đất tại dự án TTVHTT Bàu Trũng (phường Nguyễn An Ninh) cũng bị hủy bỏ. Tuy nhiên, trong một lần xuống khảo sát, UBND TP Vũng Tàu đã có chủ trương xin lãnh đạo tỉnh giữ khu đất này làm nhà ở xã hội, tái định cư cho các dự án khác trên địa bàn TP”.

Có thể nói, cách giải thích này chưa thuyết phục. Bởi với quy mô chung cư chỉ 90 căn hộ mà TP Vũng Tàu lại dùng để tái định cư cho nhiều dự án đang triển khai thì quả là khó tin. Trong khi đó, người dân tại khu đất bị thu hồi lại không được hưởng chính sách tái định cư?

Khi chúng tôi hỏi về mục đích thu hồi thay đổi, phương án đền bù có chỉnh sửa lại cho phù hợp với giá cả thị trường, ông Đạt phân trần: “Đúng là có sai vì đây là dự án mới nhưng lại sử dụng tên cũ. Do đó mức giá đền bù đưa ra không phù hợp theo tinh thần Nghị định 69.

Theo Nghị định này, mức giá đền bù tại vị trí này vào khoảng 5 triệu đồng/m2, cộng thêm 50% giá hỗ trợ. Nhưng do chưa có phương án bồi thường và lấy lại tên dự án cũ để làm dự án mới nên TP áp mức giá theo phương án đền bù cũ là 158.000 đồng/m2 (?!)”.

Không dừng lại đó, trong các tài liệu liên quan mà ĐTTC thu thập được, theo Quyết định 4143/QĐ-UBND của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu năm 2005 thu hồi đất lập dự án tái định cư, vị trí khu đất phải thu hồi nằm ở phường 8 chứ không phải phường 9?

Đem những thắc mắc này hỏi ông Nguyễn Văn Thủy, Chủ tịch UBND phường 9, TP Vũng Tàu, ông giải thích: “Thu hồi ở đâu là chủ trương của TP, chúng tôi chỉ là những người thừa hành, phối hợp thực hiện.

Thắc mắc của người dân về việc thu hồi đất nhầm vị trí, tôi nghĩ do văn bản ở trên TP đánh máy sai và sai ở đâu thì tôi không rõ. Với trách nhiệm của mình, qua các cuộc họp, chúng tôi đã kiến nghị UBND TP xem xét lại 2 vấn đề giá cả đền bù và chính sách tái định cư theo quy định của pháp luật”.

(Theo ĐTTC)