Cấp sổ đỏ: Nghịch lý người không cần, người cần nhưng không được cấp

Kẻ thiếu người thừa...

Tuần qua, Đoàn giám sát của Thường trực HĐND TP. Hà Nội về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sổ đỏ) trên địa bàn thành phố đã làm việc tại một số quận, huyện.

Tại quận Thanh Xuân, tổng số thửa đất trên địa bàn quận là hơn 38.500 thửa, không kể các dự án phát triển nhà ở với diện tích khoảng 370 ha. Trong đó, hơn 30.800 thửa đất đã được cấp giấy chứng nhận, đạt tỷ lệ 98% số thửa đất đủ điều kiện cấp sổ đỏ. Còn hơn 7.600 thửa đất trên địa bàn quận chưa được cấp sổ đỏ.

Tại quận Hoàng Mai, có hơn 50.000 thửa đất phải đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận. Trong đó, hơn 41.000 thửa đã được cấp giấy chứng nhận, đạt tỷ lệ 82%.

Tại huyện Gia Lâm, có hơn 53.000 trường hợp trong khoảng 57.900 trường hợp sử dụng đất đã được cấp giấy chứng nhận và giấy xác nhận đăng ký đất đai, đạt 91,5%. Còn hơn 4.800 trường hợp chưa được cấp giấy, trong đó có 399 trường hợp đủ điều kiện, còn lại là trường hợp chưa đủ điều kiện đề nghị cấp.

Tuy nhiên, công tác cấp sổ đỏ trên địa bàn thành phố cũng có những vướng mắc, nghịch lý. Trong khi nhiều gia đình tha thiết xin cấp sổ đỏ nhưng không được, thậm chí vì bức xúc, mà dẫn đến khiếu kiện kéo dài, thì cũng có trường hợp, có sổ rồi, người dân không đến lấy.

Tại quận Thanh Xuân, theo báo cáo của Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai Thanh Xuân, hiện còn tồn khoảng 300 sổ đỏ mà người dân chưa đến lấy. Tương tự, tại các quận, huyện như Gia Lâm, Hoàng Mai đều tồn đọng số lượng lớn sổ đỏ người dân chưa nhận.

Nhìn chung, tỷ lệ thửa đất đã cấp sổ đỏ tại các quận, huyện Đoàn giám sát làm việc đạt từ trên 70% cho tới trên 90%. Nguyên nhân một phần do nghĩa vụ tài chính. Khi nhận thông báo phải nộp 200 triệu đồng, một số trường hợp đã xin rút không làm sổ đỏ vì không có tiền. Một bộ phận khác do không có nhu cầu chuyển nhượng nên không đến lấy. Có nhiều trường hợp người dân chưa có yêu cầu cấp sổ dù đã đủ điều kiện cấp giấy.

Theo quy định, việc đăng ký kê khai đất đai là bắt buộc, nhưng việc cấp sổ đỏ chỉ thực hiện khi người dân có yêu cầu. Do đó, huyện Từ Liêm có 399 trường hợp đủ điều kiện trên tổng số hơn 4.800 thửa, quận Hoàng Mai vẫn còn 358 trường hợp đủ điều kiện trong số tổng số hơn 8.700 thửa đất chưa được cấp sổ, quận Thanh Xuân có 398 thửa đang hoàn thiện hồ sơ trong số hơn 7.600 thửa chưa cấp sổ...

Lãnh đạo Hà Nội đã yêu cầu các quận, huyện tập trung hoàn thành công tác
đăng ký kê khai đất đai trước 31/3/2017 (Ảnh: Dũng Minh)

Còn nhiều vướng mắc cần tháo gỡ

Theo báo cáo, có rất nhiều vướng mắc dẫn đến các thửa đất này chưa thể cấp sổ như tranh chấp khiếu kiện, thiếu giấy tờ cần bổ sung, không phù hợp với quy hoạch, lấn chiếm đất công...

Tại huyện Gia Lâm, công tác quản lý gặp nhiều khó khăn do có nhiều khu nhà đơn vị chủ quản không bàn giao, hoặc tự bán cổ phần như trường hợp Học viện Nông nghiệp. UBND huyện Gia Lâm cho biết, huyện đã mời Học viện làm việc về việc bàn giao các khu tập thể của Học viện để chính quyền quản lý và cấp giấy chứng nhận cho các chủ sở hữu. Tuy nhiên, Học viện cho biết, phải xin ý kiến bộ chủ quản. Đến nay, các khu tập thể này mới tạm bàn giao và mới cấp thêm được 3 sổ từ sau khi tạm bàn giao do vấn đề nghĩa vụ tài chính. Do khác nhau về thời điểm, chính sách thay đổi nên mức đóng góp về sau lớn hơn, dẫn đến người dân không đồng tình và không yêu cầu cấp sổ đỏ.

Tại quận Hoàng Mai, nhiều dự án đã giao đất từ lâu nhưng chưa hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng nên việc cấp sổ đỏ gặp nhiều khó khăn. Như Dự án trụ sở Ban quản lý dự án thủy lợi 401 và Trung âm Điều hành các dự án thủy lợi miền Bắc đã có quyết định thu hồi đất, nhưng còn diện tích thổ cư của 4 hộ dân vẫn chưa hoàn thành xong công tác giải phóng mặt bằng. Sau đó, Ban quản lý dự án đã đề nghị điều chỉnh diện tích đất đã giao, loại trừ đất của 4 hộ dân, nhưng đến nay, các thủ tục điều chỉnh quy hoạch vẫn chưa xong, nên chưa có cơ sở cấp giấy chứng nhận cho các hộ này.

Hay Dự án KĐT phía Bắc và Tây Bắc Đại Kim - Định Công mở rộng 100 ha, quyết định thu hồi đất được ban hành từ năm 2004. Tuy nhiên, hiện nay Sở Quy hoạch - Kiến trúc đang kiểm tra, giải quyết kiến nghị điều chỉnh quy hoạch, nhưng chưa xong.

Tại quận Thanh Xuân, công tác cấp sổ đỏ đã hoàn thành đến 98%, nhưng 2% còn lại là những trường hợp tồn đọng kéo dài và chưa biết xử lý như thế nào.

Chủ tịch UBND quận Thanh Xuân, ông Nguyễn Xuân Lưu nhìn nhận, 90% đơn thư về việc cấp giấy chứng nhận liên quan đến những trường hợp nằm trong 2% này. Đây đều là những trường hợp tồn tại từ khi thành lập quận đến nay. Trong đó, có 3 khu vực phức tạp nhất là hồ Hạ Đình, Khương Trung và khu vực Nguyễn Huy Tưởng.

Trong đó, khu vực hồ Hạ Đình có nhiều thửa đất cần tháo gỡ khó khăn do các căn nhà ở đây nằm trong quy hoạch cây xanh, không phù hợp đất ở. Tại buổi làm việc, đại diện phường Hạ Đình cho biết, khu vực này là đất giãn dân từ trước khi thành lập quận Thanh Xuân. Sau này, mới có quy hoạch đất cây xanh quanh hồ. Nhiều hộ nằm trong quy hoạch nhưng lại xây từ năm 1983 trước khi có quy hoạch. Hiện, người dân xây nhà 3 - 4 tầng, rất khó xử lý. Ông Nguyễn Xuân Lưu cho biết, quận Thanh Xuân rất muốn làm và đã rà soát rất kỹ, thửa đất nào làm được thì đã làm, phần còn lại cần có chỉ đạo tháo gỡ khó khăn.

Tại các buổi làm việc, lãnh đạo Hà Nội yêu cầu các quận, huyện tập trung hoàn thành công tác đăng ký kê khai đất đai trước 31/3/2017. Hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận với những trường hợp đủ điều kiện. Phân loại tất cả trường hợp còn tồn đọng. Với những vướng mắc vượt thẩm quyền hoặc tranh chấp kéo dài, cần báo cáo để có hướng xử lý đối với từng đối tượng cụ thể.

Chủ trương này của Hà Nội tạo hy vọng cho người dân về thửa đất của họ sẽ được gỡ rối và được cấp giấy chứng nhận. Nhưng, vẫn còn nhiều vướng mắc chờ hành động tháo gỡ thực tế...