Chuyện lạ ở Amsterdam

Ngoài nét đẹp truyền thống độc đáo với những con đê bảo vệ vùng đất thấp hơn mặt nước biển, những cối xay gió, giày gỗ, hoa tulip và những ngôi nhà nhiều tầng có ròng rọc ở nóc, Hà Lan còn nổi tiếng về sự đa dạng của xã hội, như cho phép bán và sử dụng chất ma túy nhẹ trong các quán cà phê (nhưng cấm trồng trọt), kết hôn giữa người đồng giới….

Thủ đô hơn 700 tuổi

Đường phố và kênh

Amsterdam được thành lập vào thế kỷ XIII từ một làng chài và trở thành trung tâm giao thương quan trọng từ thế kỷ XIV, liên hệ mật thiết với các trung tâm thương mại khác của châu Âu. Tên của thành phố được ghép từ cái đập nước (từ dam trong tiếng Hà Lan) trên sông Amstel. Chúng tôi hào hứng đến quảng trường Dam thăm nhà thờ Mới (Nieuwe Kerk), lâu đài Hoàng gia (Koninklijk Paleis), tòa nhà Madame Tussaud - nơi trưng bày hơn 100 bức tượng sáp những nhân vật nổi tiếng trên thế giới.

Từ lâu, tôi vẫn nghĩ phố đèn đỏ là một con đường tương tự phố Khâm Thiên trong văn chương Việt Nam trước 1945. Nay, khi được thấy tận mắt thì mới biết đó là cả một hoạt động mại dâm công khai và hợp pháp, nghĩa là có quản lý, đóng thuế và bảo hiểm xã hội, xuất hiện từ thế kỷ XIV và tồn tại ở nhiều nơi trong thành phố.

Nhà ga xe lửa.

Khi vừa ra khỏi nhà ga chính của Amsterdam, bước trên đại lộ Damrak nhộn nhịp đủ loại cửa hàng sang trọng và một trung tâm chứng khoán đồ sộ, chúng tôi đã thấy ngay cạnh cửa hàng ăn Ý Tivoli là một bảo tàng sex (sexmuseum) ở số nhà 18, bên trong có nhiều phòng trưng bày, có cả một bức tượng Marilyn Monroe to bằng người thật.

Tuy nhiên, hoạt động này tập trung nhiều nhất ở khu De Wallen tọa lạc trong trung tâm phố cổ, thường gọi là khu đèn đỏ, tiếng Pháp là Quartier Rouge hay Quartier Chaud, tiếng Anh là Red Light District, còn được viết tắt là RLD.

Ngôi nhà từ thế kỷ XVII.

Điều đặc biệt là bao quanh mấy chục con đường lớn nhỏ của RLD, ngay bìa phía Tây là ngôi nhà thờ lớn cổ nhất của Amsterdam mà du khách không thể không vào thăm viếng, còn ở bìa phía Đông là phố Tàu với ngôi chùa Phật lớn nhất châu Âu.

Từ nhà thờ lâu đời…

Chúng tôi thả bộ trên con đường Warmoesstraat rồi rẽ vào đường Oudekerksplein ở khu phố cổ để đến thăm nhà thờ Oude Kerk lâu đời nhất của Amsterdam, xây dựng từ thế kỷ XV trên cơ sở một nhà thờ nhỏ có trước đó ba thế kỷ. Ngay sân trước, bức tượng nữ thần Hòa bình trên bệ cao trước một phông nền chụp nội thất nhà thờ lớn như thật phủ kín một khoảng tường cao gây một ấn tượng khó quên.

Bên ngoài nhà thờ Oude Kerk.

Bước vào Oude Kerk, những tranh bằng kính màu được ráp rất công phu trong các khung cửa sổ trên cao thực sự là các tác phẩm nghệ thuật. Những họa sĩ tác giả và những người thực hiện vẫn được lưu danh trong bảng vàng của nhà thờ. Nhà thờ này có nhiều cây đàn ống lớn nhỏ, có cái đã 600 năm tuổi, được đặt ở những vị trí khác nhau. Tại đây, trong các năm 2005, 2007 và sắp tới là năm 2010 đều có cuộc thi quốc tế đàn ống mang tên nhạc sĩ nổi tiếng Jan Pieterszoon Sweelinck (1562-1621), người đã gắn cuộc đời sáng tác và biểu diễn với những cây đàn ống của Oude Kerk.

Đến RLD

RLD.

Vừa ra khỏi nhà thờ thì bất ngờ như một phép lạ, một bức tượng bằng đồng hiện ra ngay giữa quảng trường nhỏ bên hông nhà thờ. Trên bệ cao dưới một khung cửa là tượng một cô gái váy ngắn, mặt ngẩng, hai tay nắm chặt và chống ngang hông, còn đôi chân giang hơi rộng, mang đôi giày cao gót. Bức tượng có tên Belle và dòng chữ Respect the sex workers all over the world, khánh thành tháng 3-2007, do nhà điêu khắc Els Rijerse sáng tác theo yêu cầu của Mariska Majoor, người mười năm trước sáng lập ra Văn phòng Thông tin lao động tình dục.

Địa điểm này dẫn du khách vào RLD, mà náo nhiệt nhất là con đường Oudezijds Voorburgwal ở hai bên bờ con kênh lớn. Chúng tôi dạo bước dọc hai bên bờ kênh rồi rẽ vào con phố nhỏ Stoofsteek, vào xem một sexshop ở ngay góc phố này. Ở đây có bán các loại dụng cụ, phụ tùng, tranh ảnh, băng đĩa, những bộ đồ nội y và tất nhiên là phim sex với giá 50 euro/bộ ba đĩa.

Mới 4g chiều, du khách đã rất đông. Nhiều câu lạc bộ, hộp đêm diễn sexshow ở hai bên đường như Melkweg, le Jimmy Woo, le Club More, le Club 11, le Powerzone, l'Escape… Quảng cáo ở đây rất rầm rộ, nhưng không phải bằng âm thanh khuếch đại chát chúa, mà bằng đèn màu trang trí chớp nháy và các poster lớn… Đèn đỏ trong nhiều ô cửa kính đã bật sáng, báo hiệu các sex workers đã sẵn sàng đón khách.

Nối các đường Sint Annenstraat, Dollebegijnensteeg Boomsteeg, Trompettersteeg… có những con hẻm rộng chỉ khoảng 80cm, hai bên tường đầy những tranh graffiti. Người đi lại không có cảm giác lo ngại gì về an ninh vì tuyệt đối không thấy cảnh ma cô bảo kê đứng ngoài cửa. Các cô đủ màu da, màu tóc (nhưng chắc chắn phải là công dân EU theo luật định), chỉ mặc bikini, đứng ngồi hoặc thậm chí còn biểu diễn các động tác gợi tình cho lữ khách xem miễn phí bên trong khung cửa.

Ngôi chùa Tàu lớn nhất

Bên ngoài chùa Phật Quang Sơn Hà Hoa Tự.

Đi hết đường Monnikenstraat trong RLD, chúng tôi rẽ trái vào đường Zeedijk, một phố Tàu tấp nập du khách ra vào các tiệm ăn, tiệm bán đồ châu Á. Giữa con đường này, ở số 106-108 là ngôi chùa Tàu lớn nhất châu Âu được xây dựng theo kiến trúc truyền thống Trung Hoa mà tác giả là kiến trúc sư Fred Greven, người Hà Lan.

Trên cổng chùa nổi bật những chữ đắp nổi màu đỏ FGS He Hua Temple và dòng chữ Hán Hà Lan Phổ Quang Sơn Hà Hoa Tự. Theo bảng giới thiệu ở tiền sảnh chùa thì Hà Hoa là hoa sen, cũng còn có nghĩa là hoa Hà Lan và chùa đã được đích thân nữ hoàng Hà Lan Beatrix đến khánh thành vào ngày 15-9-2000.

Rất nhiều bảng hiệu trên con đường này có ghi cả chữ Hán như Nam Ký Thực Gia, Kim Ký, Trung Quốc Hành… Chúng tôi vào quán New King ở số 115-117 đang rất đông khách châu Á và phương Tây, phải đứng chờ một lúc mới có bàn trống. Tuy là tiệm ăn Tàu và có nhiều thực khách Đông Á nhưng cả khách và chủ cũng như các cô chạy bàn đều lịch sự, nói nhỏ nhẹ, không ồn ào như trong các nhà hàng, tiệm ăn ở Chợ Lớn.

Nhà hàng có khoảng 150 chỗ ngồi sạch sẽ. Chén dĩa được lấy từ trong tủ sấy, còn nóng. Thức ăn rất ngon, hợp khẩu vị. Bốn người ăn thật no chưa hết 40 euro. Để xỉa răng đã có sẵn tăm nhựa dài hơn phân nửa cây tăm Việt Nam, được vát hai đầu, một đầu nhọn, một đầu tù. Tuy là phố Tàu, nhưng tôi cũng thấy có một quán Việt Nam, một quán Nhật, một quán Argentina….

Theo Doanh nhân Sài Gòn cuối tuần