Hầu hết chung cư mini hiện đều nằm "ngoài vòng pháp luật"

Tuy nhiên, sự phát triển tràn lan của loại hình chung cư này đặt ra hai tình huống: nhà quản lý hoặc là phải cấm tuyệt đối, hoặc là phải tạo hành lang pháp lý để chung cư mini được thừa nhận.

Nhu cầu lớn

Đa phần các chung cư mini hiện đều nằm “ngoài vòng pháp luật” về cư trú, xây dựng và bất động sản. Tuy nhiên, loại hình chung cư này có diện tích và giá cả phù hợp với đa số người dân, đặc biệt là những người có thu nhập thấp. Theo một số ý kiến khác, chung cư mini không khác gì căn hộ 25-30m2 mà mới đây Bộ Xây dựng đã cho phép thí điểm xây dựng. Do đó, chung cư mini cần được thừa nhận để quản lý cư dân và chất lượng xây dựng.

Chỉ cần thông qua điện thoại hay máy tính là đã có thể tìm thấy hàng loạt số điện thoại rao bán chung cư mini tại Hà Nội. Gọi đến số máy 0968966xxx, phóng viên được một nhân viên tên Vân của một công ty phân phối chung cư mini giới thiệu nhiệt tình và hẹn dẫn đến tận nơi xem nhà.

Có mặt ở chung cư mini số 135 Đội Cấn và 245 Lạc Long Quân, nhân viên này giới thiệu cho chúng tôi chi tiết các căn 35-48m2 gồm một phòng ngủ, hai phòng ngủ với mức giá mỗi căn từ 600 triệu đồng đến hơn một tỷ đồng.

Anh Thành (Ba Vì) cũng đã mất cả tháng nay để tìm mua một căn chung cư mini. Anh tìm từ khu vực Bắc Từ Liêm, Mỹ Đình, Thanh Xuân đến Ba Đình, Hai Bà Trưng, Tây Hồ nhưng vẫn chưa tìm được căn ưng ý.

Tương tự, vợ chồng anh Lê Quang Thái (Thanh Hóa) với gần 5 năm lập nghiệp ở Hà Nội cũng cho biết: "Gia đình tích cóp được ít vốn cộng với hỗ trợ từ hai gia đình nội ngoại, chúng tôi cũng định tìm căn chung cư mini để ở tạm trước mắt. Mấy người bạn cùng cảnh như chúng tôi cũng có nhu cầu về sản phẩm này, đã xem nhiều nơi nhưng chưa ưng ý vì mối lo duy nhất của chúng tôi là tính pháp lý, sở hữu căn hộ mình mua".

Rất nhiều chung cư mini được chào bán nhưng chủ đầu tư cấm khách hàng quay phim chụp ảnh lại căn hộ khi đến xem

Theo khảo sát của phóng viên, 60% lao động đến Hà Nội lập nghiệp chọn mua chung cư mini làm mái ấm gia đình. Nhưng đa số họ đều lo lắng về tính pháp lý, tính chính danh sở hữu căn hộ.

Cần sớm có biện pháp dứt khoát

Luật Nhà ở 2014 quy định: "Trường hợp hộ gia đình, cá nhân được phép xây dựng nhà ở có từ 2 tầng trở lên và tại mỗi tầng có thiết kế, xây dựng từ 2 căn hộ trở lên theo kiểu khép kín (có phòng ở riêng, khu bếp riêng, nhà vệ sinh, nhà tắm riêng), có đủ tiêu chuẩn diện tích sàn xây dựng tối thiểu và đáp ứng các tiêu chuẩn về nhà chung cư, sẽ được cấp giấy chứng nhận đối với từng căn hộ riêng lẻ trong nhà ở đó".

Nhưng trên thực tế, để cấp giấy chứng nhận cho chung cư mini là chuyện không dễ dàng. Ngay cả khi Hà Nội có hướng dẫn chi tiết điều kiện được cấp sổ đỏ và thí điểm việc cấp sổ đỏ, nhưng đến nay cũng chỉ có 2 dự án được thực hiện, hàng trăm dự án vẫn phải chờ đợi.

Sở TN&MT Hà Nội thông tin, việc chung cư mini không thể cấp sổ đỏ xuất phát từ những sai phạm của các chủ đầu tư khi xây dựng như xây vượt số tầng, xây dựng không phép, cơi nới diện tích xây dựng, không hoàn thành nghĩa vụ với nhà nước.

Các chuyên gia bất động sản cho rằng, cơ quan quản lý cần có biện pháp dứt khoát với những căn hộ “sai phép” do lỗi của chủ đầu tư do đã được công nhận, thậm chí chuẩn bị được luật hóa và người dân vẫn sinh sống. Hoặc cũng cần sớm có giải pháp nếu phạt cho tồn tại hoặc giải tỏa các chung cư không phép hoặc sai phép này.