Nhơn Trạch: Đô thị tiền tỉ sớm hoang tàn

Chúng tôi trở lại thành phố mới Nhơn Trạch vào những ngày cuối năm 2013 khi Đồng Nai đang cố gắng xúc tiến, thúc đẩy những dự án lớn mang tầm chiến lược nhằm thay đổi bộ mặt và xoay chuyển cơ cấu nền kinh tế địa phương. Thời gian qua, người dân Đồng Nai không khỏi lo ngại khi chứng kiến cảnh hoang tàn của khu đô thị mới Nhơn Trạch.

Đô thị tiền tỉ sớm hoang tàn

Thành phố mới Nhơn Trạch được quy hoạch thuộc phía Đông tỉnh Đồng Nai, giáp với 2 vùng kinh tế năng động là Tp.HCM và Bà Rịa - Vũng Tàu. Sau những năm tháng ồn ào theo cơn sốt bất động sản, Nhơn Trạch giờ vẫn chỉ là một đô thị xây dựng dở dang, đìu hiu.

Biệt thự mới xây nhưng bỏ hoang như thế này hiện có khá nhiều ở thành phố mới Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai

Trong trung tâm thành phố mới, hiện là trung tâm huyện lỵ Nhơn Trạch, đường sá rộng rãi rợp bóng cây nhưng chỉ thấp thoáng vài người qua lại. Vỉa hè rêu phủ xanh rì, lá khô tràn ngập. Những đoạn cống thoát nước bị mưa xói lở, hư hại, bật nắp. Các trụ sở cơ quan nhà nước hết sức vắng vẻ. Cổng đài truyền thanh, bưu điện… cỏ mọc um tùm, nổi lên vài chiếc ghế đá trơ lạnh.

Sâu bên trong Nhơn Trạch, hệ thống đường sá đã được đầu tư khá quy mô, đèn đường thẳng tắp. Nhìn hun hút khắp các phía, chúng tôi vẫn không tìm thấy bóng người hay xe cộ lại qua. Ven những con đường rộng thênh thang là các thửa đất bỏ hoang xen lẫn những vạt mì, dưa và các loại cây ngắn ngày của người dân mượn đất trồng tạm.

Vào sâu hơn vài trăm mét, chúng tôi không khỏi tiếc rẻ khi chứng kiến những dãy phố, khu đô thị, công trình công cộng được xây lên nửa chừng rồi bỏ phế. Tất cả trông giống như thành phố ma!

Những dãy biệt thự cao cấp đầy vẻ quý phái nhưng không ai ở, cây cỏ mọc kín cửa. Một số căn dùng để nuôi yến, tiếng chim kêu càng tăng thêm vẻ hoang lạnh. Những sân tennis, hồ bơi không người sử dụng. Xa xa, trong những hàng rào tạm bợ, hàng loạt công trình dường như phải dừng xây đột ngột, để lại những cọc bê-tông cốt thép tua tủa giương lên trời.

“Không người ở, không nhà cửa của dân cư, chỉ có đường sá, biệt thự cao cấp trị giá tiền tỉ xây lên rồi bỏ đó. Một thời gian dài, người ta ồ ạt về đây đầu tư, xây dựng rồi cũng đột ngột bỏ đi như một cơn đại hồng thủy tràn qua vậy” - một người đàn ông lớn tuổi, là nhân viên bảo vệ một trụ sở, ngáp ngắn ngáp dài nói.

Đành phải… chờ thời!

Dự án thành phố mới Nhơn Trạch được Chính phủ phê duyệt từ năm 1996, xem như “cánh tay nối dài” của Tp.HCM. Từ một vùng đất nông nghiệp thuần túy, Nhơn Trạch thành khu vực “đại dự án”. Lúc bấy giờ, dự báo về dân số của Nhơn Trạch đến năm 2010 là khoảng 265.000 người, năm 2020 khoảng 600.000 người; trong đó, cư dân trung tâm đô thị là 450.000 người.

Hàng loạt nhà đầu tư từ khắp nơi từng kéo về Nhơn Trạch xí phần “chiếc bánh ngon”. Tổng cộng, 74 dự án lớn với gần 5.000 ha đất đã được giao cho các nhà đầu tư để triển khai xây dựng. Thế nhưng, đến nay, đã hơn 15 năm qua, hiện chỉ có 12 dự án được thực hiện dở dang, số còn lại bỏ hoang hoàn toàn hoặc nhà đầu tư bỏ của chạy lấy người.

Nhiều người cho rằng Nhơn Trạch có vị trí đắc địa, phù hợp để xây dựng những khu đô thị hiện đại. Điều đáng bàn là chiến lược đầu tư hợp thời điểm và chính sách thu hút dân cư một cách hợp lý. Ông Nguyễn Hữu Thành, Trưởng Phòng Quản lý đô thị huyện Nhơn Trạch, băn khoăn: “Chưa biết đến năm 2020, Nhơn Trạch đã thành thành phố chưa. Hiện tại, nếu nói về dân cư thành phố thì Nhơn Trạch vẫn là con số không. Có lẽ phải chờ có cây cầu bắc qua sông Sài Gòn nối Tp.HCM - Nhơn Trạch, tình hình mới khá hơn được”.

Trong khi đó, ông Nguyễn Thanh Lâm, Phó Giám đốc Sở Xây dựng kiêm Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản tỉnh Đồng Nai, nhận định: “Đành phải chờ thời, tùy cơ ứng biến thôi. Ý tưởng xây dựng thành phố Nhơn Trạch rất táo bạo nhưng chưa được như mong đợi cũng là vì tình hình chung hiện nay”.

Đồng Nai, cửa ngõ vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, là nơi có nhiều dự án lớn: Sân bay quốc tế Long Thành đang gây nhiều tranh cãi, đường cao tốc Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây huyết mạch, các đường vành đai 3, 4... Một số dự án lớn mang tầm chiến lược của Đồng Nai cũng đang được xúc tiến như di dời KCN Biên Hòa 1, di dời trung tâm hành chính tỉnh…

Tuy nhiên, bên cạnh sự quan tâm chờ đợi và kỳ vọng, người dân địa phương cũng không khỏi thấp thỏm. Nhiều người cứ lấy việc xây dựng thành phố mới Nhơn Trạch làm ví vụ nhãn tiền. “Các ý tưởng trong việc xây dựng thành phố Nhơn Trạch hay chuyển đổi công năng KCN Biên Hòa 1, dời trung tâm hành chính tỉnh đều tốt nhưng khi thực hiện đều gặp phải những vướng mắc khiến bị ách lại” - một người dân nhận xét.

Điều chỉnh quy hoạch

Cuối tháng 10/2013 vừa qua, lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai cùng các sở, ngành và huyện Nhơn Trạch đã có cuộc họp để nghe đơn vị tư vấn, Trung tâm Quy hoạch xây dựng 2 (Viện Kiến trúc - Quy hoạch đô thị và nông thôn quốc gia) báo cáo trao đổi về điều chỉnh quy hoạch chung cho khu đô thị mới Nhơn Trạch đến năm 2030, tầm nhìn 2050.

Tại cuộc họp, đơn vị tư vấn đã nêu thực trạng chậm phát triển tại Nhơn Trạch trong nhiều năm qua và đưa ra các đề xuất: Gắn việc phát triển khu đô thị mới với phát triển nhà ở xã hội; phát triển công nghiệp, dịch vụ hiện đại song hành với các dự án dân sinh, tiện ích...