Nỗi ám ảnh thị trường BĐS rớt đáy khủng hoảng sau thời hoàng kim

Bị hấp dẫn bởi sức nóng của thị trường BĐS, năm 2007, giữa lúc cơn sốt đất lên cao, chị Dung, một tiểu thương tại Buôn Mê Thuột đã lặn lội vào Sài Gòn để tìm hiểu thị trường. Thời điểm đó, giá nhà đất, căn hộ tại Tp.HCM tăng mạnh, giao dịch sôi động và các nhà đầu tư liên tục thắng lớn. Chị Dung chính thức nhập cuộc vào năm 2008.

Chỉ sau vài tháng nhìn thấy màu hồng, chị đã gặp phải cú sốc lớn khi thị trường nóng sốt đã chuyển sang khủng hoảng quá nhanh. Chị Dung đã vét hết vốn liếng, cầm cố căn nhà 2 tầng, gom 3,5 tỷ đồng mua 7 căn hộ tại một dự án ở khu Nam Tp.HCM và định sẽ bán 5 căn để xoay tiền. Để trả phí chênh lệch cho 7 căn hộ, nhà đầu tư này đã phải chi hàng trăm triệu đồng, khoảng 110-150 triệu đồng mỗi căn. Khoản tiền này lên đến bạc tỷ nếu cộng thêm 50 triệu đồng tiền đặt cọc mỗi căn.

Sau 10 tháng trả lãi, sắp đáo hạn nợ gốc, dự án đổ bể chỉ mới hình thành trên giấy, bán lố tầng, chị Dung bị ngân hàng treo án phát mãi căn nhà ở quê. Chị Dung tâm sự: "Bất đắc dĩ tôi thành kẻ trắng tay, phải bỏ xứ để đi đòi nợ. Tôi đứng trước cơn bão vừa bay cả gia sản, vừa có thể mất nhà. Đó là những ngày tháng ân hận muộn màng".

Ông Khải cũng là một trường hợp phải mất nhiều năm nếm trải mùi vị chát đắng của đợt khủng hoảng sau cơn sốt đất khi bị cuốn vào làn sóng đầu tư đất tại Bình Dương năm 2006-2007. Năm 2006, vì thấy thị trường tăng trưởng nóng, đầy tiềm năng, ông Khải đã gom tiền nhàn rỗi được 2 tỷ đồng để đầu tư 10 lô đất giá rẻ tại Mỹ Phước, Bình Dương. Ông nhớ lại: "Chào hàng tôi, môi giới nói Bình Dương được đầu tư đồng bộ và quy hoạch bài bản, lại nằm gần Tp.HCM. Tại thị trường này, lợi nhuận trung bình từ 15-20% trở lên”.

Đầu năm 2007, ông Khải sang tay 10 lô đất, mức lợi nhuận thu về 20%. Vì quá hào hứng, ông Khải dồn 5 tỷ đồng từ việc thế chấp căn nhà tại quận 2, Tp.HCM để đầu tư 5 lô đất nền có vị trí đẹp tại thành phố mới Bình Dương. So với đất tại Mỹ Phước, giá đất tại đây đắt hơn rất nhiều. Nhưng, từ đó đến năm 2012, ông Khải chỉ toàn thua lỗ.

Năm 2008, thị trường bước vào giai đoạn tiền khủng hoảng khi lãi suất tăng cao từ 9-10% lên 17-18%. Sau khi đi ngang, giá đất bắt đầu đi xuống. Cầm cự được đến năm 2009 thì ông Khải bán dần 3 nền, chấp nhận bù lãi suất gấp đôi so với lúc vay và phải cắt lỗ bạc tỷ vì giá giảm. Đến năm 2011, vì thị trường diễn biến ngày càng xấu, không biết bao giờ "tan băng", nhà đầu tư này đành bán tháo nốt 2 nền đất biệt thự còn lại.

Năm 2012, tín dụng BĐS được Chính phủ thắt chặt, thị trường đón nhiều tin tiêu cực: tồn kho tăng cao, ế ẩm, giảm giá, nguy cơ chết trên đống tài sản đến gần... Ông Khải nói: "May mà tôi đã kịp thoát ra để chạy vạy mượn vốn họ hàng chuộc lại căn nhà đang thế chấp. Nếu còn ôm đất, có lẽ giờ tôi đã ra đường, sống vô gia cư vì ngân hàng phát mãi căn nhà, ăn hết vốn liếng".

Tương tự, ông Mỹ là chủ một doanh nghiệp vừa và nhỏ chuyên ngành buôn xe. Nhận thấy BĐS tăng trưởng mạnh năm 2006 và có nhiều tiềm năng, với dòng vốn kha khá, năm 2007, ông Mỹ đã quyết định chuyển sang làm địa ốc. Tuy nhiên, ông Mỹ lại rơi vào những chuỗi ngày điêu đứng vì nợ tứ bề khi đỉnh cơn sốt năm 2007 nhanh chóng trôi qua, để lại những năm dài khủng hoảng.

Giai đoạn 2008-2012, giao dịch đóng băng, giá nhà đất và căn hộ đều giảm mạnh, lãi suất ngân hàng tăng cao, có lúc vượt ngưỡng 20%. Dự án căn hộ của ông Mỹ tại quận 8, Tp.HCM do thiếu vốn nên đã bị đình trệ 5 năm liên tục. Vì thị trường quá khó khăn nên các đối tác lần lượt đến rồi đi, việc mua bán, sáp nhập, chuyển nhượng dự án đều bất thành. Ông phải ăn Tết trong cảnh chủ nợ bủa vây suốt 5 năm liền liền và đến cuối năm 2013 thì công ty bị siết đồ đạc. Ông thường xuyên bị những chủ nợ gây áp lực siết nợ.

Trong những tháng đầu năm 2017, khi cơn sốt đất tại Tp.HCM bùng nổ, một nữ doanh nhân đã chia sẻ trên trang cá nhân những cảnh báo về bong bóng BĐS đang được bơm căng và đừng đầu tư bằng tiền vay ngân hàng.

Bà không ngại trải lòng về câu chuyện xương máu của mình năm 2007-2008. Bà tự nhận mình đang say sưa với cơn sốt đất vào thời điểm đó. Khi đó, bà đầu tư với 50% vốn tự có và 50% là vay ngân hàng. Tuy nhiên, chỉ sau một đêm, lãi suất đã tăng từ 9-10% lên 17-18%, thậm chí cao điểm lên tới 25%.

Theo nữ doanh nhân này, tiền lãi suất trong 3 năm đã ăn hết 50-60% vốn của bà. Trong khi đó, BĐS lại giảm tùy từng khu vực, ít nhất cũng giảm 30-60%. Nữ doanh nhân này phân tích: "Tính đơn giản, nếu bạn chỉ sử dụng 50% vốn vay, bạn đã trắng tay mà còn nợ thêm ngân hàng".

Bộ Xây dựng thống kê, vào chu kỳ đáy của cuộc khủng hoảng BĐS 2007-2012, tính đến 31/12/2012, số đơn vị kinh doanh thua lỗ đã tăng hơn 2.000 so với năm 2011, ở mức 17.000 doanh nghiệp. 2.637 doanh nghiệp đã dừng hoạt động hoặc giải thể, trong đó có 527 doanh nghiệp kinh doanh BĐS và 2.110 doanh nghiệp xây dựng. So với năm 2011, tỷ lệ doanh nghiệp kinh doanh BĐS dừng hoạt động, giải thể đã tăng 24,1%, doanh nghiệp xây dựng tăng 6,2%.