Phân chia tài sản thừa kế không di chúc

Từ khi ba mẹ tôi mất, trong các anh em tôi có vài người muốn để căn nhà lại cho 1 người em nhưng vài người, trong đó có tôi, không đồng ý. Trong một lần bàn bạc, hai bên không thống nhất được nên xảy ra tranh cãi.

Vậy tôi có thể lấy một phần tài sản thừa kế của mình ngay bây giờ không? Thời hiệu khởi kiện thừa kế có được tính đến trong trường hợp này không? Nếu muốn lấy được tôi phải làm những thủ tục gì? gồm những đơn nào và gửi cho ai?

Trong trường hợp này, liệu anh chị tôi có thể tự làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người em đó không? Nếu xảy ra trường hợp đó tôi phải xử lý như thế nào? Xin chân thành cảm ơn!
 

- Trả lời:
 
Trước hết, chúng ta cần để xác định căn nhà nói trên có phải là di sản dùng vào việc thờ cúng hay không. Quy định của pháp luật về việc này như sau:

Điều 670 Bộ luật Dân sự (BLDS) quy định: Trong trường hợp người lập di chúc có để lại một phần di sản dùng vào việc thờ cúng thì phần di sản đó không được chia thừa kế và được giao cho một người đã được chỉ định trong di chúc quản lý để thực hiện việc thờ cúng.

Theo nội dung thư bạn gửi, chúng tôi cho rằng căn nhà nói trên không phải là di sản thờ cúng.

Mặt khác quy định của pháp luật về thừa kế có quy định việc thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật. Vì cha mẹ bạn chết mà không để lại di chúc, căn nhà mà cha mẹ bạn để lại sẽ được phân chia thừa kế theo pháp luật (khoản 1 Điều 675 BLDS).

Căn cứ khoản 1 Điều 676 BLDS thì “Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết”; và khoản 2 điều 676 BLDS qui định: “Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau”.

Về thời hiệu khởi kiện, tại Điều 645 BLDS quy định thời hiệu khởi kiện để người thừa kế yêu cầu chia di sản, xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.

Theo chúng tôi, trước hết bạn và những người đồng thừa kế cần phải tiến hành thủ tục khai nhận di sản thừa kế hoặc thỏa thuận phân chia di sản thừa kế, để cơ quan Nhà nước có thẩm quyền có cơ sở xác định rõ các đồng thừa kế đối với căn nhà này.