Tp.HCM: Còn quy hoạch treo thì còn nông dân

Làm nông giữa thành phố

Nằm giáp Q.1 và Q.7, Q.2 trước kia chủ yếu làm nông nghiệp, nhưng do nhu cầu phát triển và mở rộng đô thị, từ đầu những năm 2000, quận này được chọn làm tâm điểm phát triển các dự án như Khu đô thị mới Thạch Mỹ Lợi, Khu đô thị mới Thủ Thiêm… Tuy nhiên, tại Q.2, nhiều khu vực vẫn còn những cánh đồng của nông dân, như P. Thạnh Mỹ Lợi.

Vác bao lúa từ cánh đồng lên đường tỉnh lộ 25, ông Nguyễn Văn Cường, làm nông tại quận 2 cho biết, khu vực này còn hơn 20 nhà làm ruộng. Ông Cường nói: "Hồi trước, ruộng ở đây rộng lắm, nhưng sau đó bị thu hẹp lại do thành phố đền bù làm cầu, làm đường, làm khu đô thị mới Thạnh Mỹ Lợi và khu công nghiệp. Một số hộ dân không biết làm nghề gì khác nên vẫn tiếp tục làm ruộng".

Tiếc đất hoang nên người dân tận dụng để trồng cấy, chăn nuôi

Thấy những thửa ruộng chín vàng và bông nặng trĩu tại đây, nhiều người không khỏi ngạc nhiên. Là một chủ ruộng tại đây, bà Sáu Thứ (58 tuổi) cho biết, vì nước cung cấp cho cánh đồng phụ thuộc vào con sông nhỏ nối với sông Sài Gòn nên để có được vụ mùa thế này khá vất vả. Khi ít nước, để kéo nước về đồng, các chủ ruộng phải dùng máy bơm và ống dài cả trăm mét.

Bà Sáu Thứ nói: "Vào mùa mưa cũng khổ, lúa vừa cấy xong gặp mưa lớn nên cả cánh đồng ngập hết. Chúng tôi lại phải hò nhau đi tháo nước để lúa không chết vì úng ngập. Được cái bao đời đất ở đây vẫn tốt, lúa ít sâu bệnh nên hạn chế dùng thuốc trừ sâu, phân bón".

Vì thửa ruộng nhỏ, mỗi người chỉ có vài công, nên khi thu hoạch chủ yếu sử dụng sức người chứ không có máy móc như những cánh đồng lúa lớn ở miền Tây. Để thu hoạch lúa, chủ ruộng phải tìm tới các công trường xây dựng, mướn công nhân đi gặt lúa.

Chị Mai Thị Hưởng, quê Kiên Giang cho biết: "Đây là lần thứ ba tôi đi gặt lúa thuê ở đây. Cứ nghĩ chỉ miền Tây quê tôi mới trồng lúa, vậy mà tôi vẫn đi gặt lúa thuê giữa Sài Gòn. Chủ ruộng trả 500.000 đồng mỗi buổi gặt thuê, bằng 3 ngày công phụ hồ đó chú".

Cũng là trung tâm phát triển của thành phố, bên cạnh những phố mua sắm sầm uất, những ngôi nhà cao tầng, quận Bình Thạnh còn được biết đến là quận có cánh đồng đẹp nhất khu vực bán đảo Thanh Đa, phường 25.

Là người có thâm niên làm ruộng lâu năm tại đây, ông Nguyễn Văn Tuất (64 tuổi) cho biết, trước kia, người dân cả vùng Thanh Đa sống bằng nghề trồng sen, trồng lúa, nuôi gà, heo... Sau đó, thành phố quy hoạch lại, nhiều khu vui chơi giải trí, nhà hàng, dự án bất động sản lớn nhỏ được quy hoạch; cây cầu nối bán đảo Thanh Đa với trung tâm quận 1, 2, 3… được xây mới.

Ông Tuất nói: "Dù được quy hoạch là vậy nhưng những khoảng đất rộng hàng ha vẫn bị bỏ hoang do nhà đầu tư gặp khó khăn. Vậy là chúng tôi tận dụng diện tích đó để trồng lúa, đào ao trồng sen, thả cá, nuôi gà. Làm ruộng thế mà lại khá chú ạ, hai vụ lúa một năm, thu hoạch cũng được vài chục triệu đồng, ngang với lương giáo viên của hai vợ chồng thằng con trai tôi".

Khó tả sự thú vị khi bên này sông Sài Gòn vẫn là trang trại nuôi gà, lợn, vịt, cá, rau và lúa trong khi bên kia sông Sài Gòn là những tòa nhà cao tầng, lung linh ánh sáng. Anh Lê Văn Phúc, 35 tuổi, sống tại ấp 10 cũ, nay là tổ dân phố 10, bán đảo Thanh Đa cho hay, cũng nhờ những quy hoạch treo mà thu nhập của gia đình anh cao hơn làm công nhân vì có ruộng vườn làm ăn kinh tế.

Còn quy hoạch treo thì vẫn còn nông dân

Những người nông dân tại đây cho biết, Tp.HCM còn nhiều cánh đồng lắm, ngoài Q.2, hay Bình Thạnh thì Q. Bình Tân, huyện Bình Chánh… đều có những cánh đồng lúa, đồng cỏ khá rộng như tại liên khu 4-5, P. Bình Hương Hòa B, Q. Bình Tân. Đây là nơi người dân từ nhiều địa phương đến để chăn thả trâu bò.

Theo những người nông dân mang hộ khẩu thành phố, khi những dự án treo vẫn còn thì họ vẫn là nông dân, vẫn tranh thủ khai phá thêm những mảnh đất bỏ hoang để sinh lợi. Mảnh đất nào không trồng được lúa thì họ trồng rau, trồng cỏ để chăn nuôi trâu bò.

Về dự án trên mảnh đất này, anh Phúc cho biết, cách đây khoảng 10 năm, công ty xây dựng gì đó có về đây đo đạc để làm dự án khu công nghiệp, nhưng mãi vẫn không thấy gì. Hỏi ra mới biết, vì công ty đó đã bị phá sản nên quận để mặc cho người dân lấy đất trồng lúa, làm ruộng. Anh Phúc nói: "Các ông ấy nói, sẽ thông báo đền bù khi nào có dự án, còn giờ không được trồng cây lâu năm mà chỉ được trồng lúa và rau màu ngắn ngày".

Ông Lê Công Chỉnh, một nông dân tại Q. 2 lại chỉ mong mãi được làm nông dân. Ông Chỉnh nói: "Nhiều người cũng mong nơi đây thành dự án để được hưởng tiền đền bù rồi đi học nghề khác, chứ làm ruộng khổ quá, nhưng với đất nông nghiệp, giá đền bù rất thấp, tiêu hết ít tiền đền bù thì mai lấy gì sống. Vì thế, dù gì vẫn không thể hơn làm nông dân khi mình sống bằng cách tự trồng lúa, trồng rau, nuôi vịt, cá, gà… trên chính mảnh đất của cha ông mình".